Future Islands – The Far Field

Waardering

4

Als er één kenmerk is dat The Far Field typeert, is het volwassenheid. Volwassenheid in al haar expertise, maar vooral ook in al haar oersaaie conservatieve vasthoudendheid. Future Islands’ vijfde plaat toont onmiskenbaar aan dat de band haar ontwikkelingsfase achter zich heeft gelaten, en een stijl heeft gevonden waar ze zich thuis in voelt. De lichthartige synth-pop met een sporadische zweem van melancholie voelt ergens vertrouwd aan. Tegelijkertijd is het doodzonde dat Future Islands het experimenteren opgegeven lijkt te hebben. The Far Field is een toonbeeld van de dubbelzijdigheid der volwassenheid: de band staat steviger dan ooit in haar schoenen, maar mist een kinderlijke creativiteit en daagt zichzelf of de luisteraar maar weinig uit.

De toon voor The Far Field wordt op openingstrack Aladdin al snel gezet: een funky presto baslijntje, Samuel Herring’s machtig diepe stem en de onmisbare synthesizer-tonen die we van Future Islands gewend zijn. Het geheel klinkt weinig verrassend, maar is voor nu nog alleszins vermakelijk: een constatering die op het hele album van toepassing is, zo zal algauw blijken. De track wordt gevolgd door Time On Her Side, een nummer dat een stuk aangrijpender is dan haar voorganger maar wederom precies hetzelfde trucje uithaalt. De meeslepende climax is indrukwekkend en meteen één van de betere momenten op het album. Het nummer doet door Herring’s volle uithalen in een pakkend refrein denken aan de voorlaatste plaat: Singles. Maar daarmee hebben we dan meteen ook de eerste en enige flashback naar Future Islands’ best ontvangen plaat gehad.

Het volgende nummer kent weer dezelfde simpele en weinig verrassende compositie en liedindeling. Die daarop ook. Die daarop? Wederom. Het kost enige moeite om de tracks uit elkaar te houden: ze zetten allemaal een identieke sfeer neer en zijn verre van memorabel. Herring haalt geen rare capriolen uit zijn stem, toetsenist Gerrit Welmer blijft netjes binnen de lijnen van verwachting met zijn synths en ook ritmisch gebeurt er weinig avontuurlijks. Slecht is het niet: wel bijzonder saai. En op veel manieren is dat evengoed slecht.

Juist van een excentrieke band als Future Islands, die wereldwijd bekend staat om haar volslagen idiote liveshows, mag men een bepaalde experimentaliteit en vooruitstrevendheid verwachten. Twee jaar geleden klom Herring tijdens Best Kept Secret in Hilvarenbeek plotseling over de schutting naast het podium en racete een rondje langs verbouwereerde backstagemedewerkers en lichtelijk geagiteerde beveiligers. Nu komen ze met het conservatiefste en meest ongeïnspireerde album in hun carrière. Op de imposante uitspatting van Time On Her Side na is geen enkel moment op de gehele plaat écht het herinneren waard. Instrumentale variatie is nihil, en enkel op het nummer Day Glow Fire gebeurt er daadwerkelijk iets interessants op de drums: een razendsnelle afwisseling tussen subtiele hi-hat tikjes en diepe basdrums. De daaropvolgende track valt echter weer netjes terug in het verveelde instrumentenpatroontje.

Het is hopen, bidden, smeken geblazen dat The Far Field een uitzonderlijke misser vormt binnen de discografie van Future Islands, en dat Herring zijn band met haar volgende plaat weer netjes herpakt. The Far Field is ongeïnspireerd, saai en daagt op geen enkele manier uit: puur technisch gezien is er niets aan de hand, maar de nummers zijn dusdanig identiek in compositie en atmosfeer dat de volledige plaat al snel als een onbezielde wirwar van verveeldheid aan begint te voelen. We kennen Future Islands als extravagant, vernieuwend en eigenzinnig: The Far Field is geen van die dingen. De wetenschap waar Herring en zijn band toe in staat zijn, maakt de desinteresse die deze plaat kweekt alleen maar spijtiger. Het vertrouwen in Future Islands is nog niet verloren, daar is hun oeuvre veel te sterk voor; wel is The Far Field een grote deuk in de grenszoekende reputatie die de band heeft opgebouwd. En dat is doodzonde.