WK Nieuweplaat: Iran – Illegale pop uit Teheran

Iran heeft de wereld twee sporten bezorgd: schaken en polo. Inmiddels zijn ook sporten waarbij je zelf de benen onder je lijf vandaan moet rennen of vechten populair in het west-Aziatische land. De meest geliefde sport is worstelen, maar ook van voetbal wordt een Iraniër enthousiast. We hebben het land vorige week maandag helaas al uitgezwaaid op het WK, maar voor wie nog even van een beetje Iran wil genieten delen we graag wat Iraanse hits met je. Bekende Perzische geleerden als Avicenna en Farabi (gaan er belletjes rinkelen, anyone?) hielden zich millennia geleden al bezig met muziektheorie en bestudeerden de Perzische modaliteit, de dastgah, op basis waarvan veel werd geïmproviseerd. Deze invloeden zijn in de huidige Perzische muziek lang niet altijd meer terug te horen.

25Band
Rapper A-Del (what’s in a name?) werkt sinds 2010 samen met zangeres Tamin aan 25Band. Beiden komen uit de Iraanse plaats Tus, waar de naam van dit duo op gebaseerd is. Ze staan met stip bovenaan de Iraanse hitlijsten en zijn een van de artiesten die er juist voor kiezen om de meer traditionele Perzische klanken te combineren met westerse invloeden. Stop R&B, Rap, Hiphop, Jazz, Pop, Trance en klassieke Perzische muziek in de blender, en het geluid van 25Band is het resultaat. In Iran moet de muziek van een artiest worden goedgekeurd door de overheid voordat het legaal op openbare plekken ten gehore mag worden gebracht, waardoor veel artiesten bij de underground scene horen, die slechts illegaal optreden in eigen land of voor meer vrijheid verhuizen naar bijvoorbeeld Amerika. Ook 25Band heeft inmiddels Los Angeles als standplaats, waar ze wel regelmatig voor groot publiek optreden.

Barobax
Als Iran op de een of andere manier mee zou doen aan het Eurovisie Songfestival, zou Barobax waarschijnlijk grote kans maken om ingezonden te worden. Ook deze band is met hun vrolijke pop uit hoofdstad Teheran onderdeel van de underground scene in Iran – hun muziek wordt in eigen land gecensureerd, of eigenlijk: niet getolereerd. Ondanks het verbod in eigen land, is hun muziek internationaal uitgebracht en verspreid door satelliet-stations buiten Iran. Misschien heb je trouwens ongemerkt al kennis gemaakt met Barobax, als je Onze man in Teheran hebt gezien. In deze VPRO-serie kreeg het Nederlandse televisiepubliek een bijzonder kijkje in de keuken van de Iraanse hoofdstad Teheran, door de ogen van Thomas Erdbrink. Een van de bekendste nummers van de popband, stiekem een cover van het Duitse Disco Partizani, is aan het einde van elke aflevering te horen.

Reza Sadeghi
Zou elk land een soort eigen Marco Borsato hebben? Iran heeft in ieder geval een artiest die er veel van wegheeft: Reza Sadeghi. Niet te verwarren met Reza Sadeghi, die blijkbaar een wiskundige is. Onze Reza Sadeghi begon op school met het reciteren van de Koran en was zo gefascineerd door het zangerige ervan dat hij besloot maar liedjes te gaan zingen. Sadeghi is een van de artiesten wiens muziek wél is goedgekeurd door het ministerie van Cultuur en Islamitische Leiding. Na de Iraanse Revolutie in 1979 ontstond een golf aan nieuwe pop-artiesten in Perzië, waarvan Reza Sadeghi een van de meest populaire is onder Iraanse jongeren. Hij bracht niet alleen negentien albums uit, hij trad op nationale en internationale podia op en speelt ook in een Iraanse film, die deels gebaseerd is op zijn eigen levensverhaal. Zijn meest recente single, Nafas, bracht hij afgelopen maart uit. Waarschuwing trouwens: als je grote fan bent van Marco, vind je dit niet gegarandeerd fantastische muziek. Als je grote fan bent van de théma’s waar Marco over zingt, kun je je geluk niet op met deze Perzische versie van Ik hoor bij jou.

Bonus!
Oké, ik weet dat we het over muziek zouden hebben vandaag, maar als je nog eventjes wilt lachen om een Iraniër klik dan vooral hier.

Meer lezen over muziek uit (niet meer) deelnemende WK-landen? Gisteren was Denemarken aan de beurt.