Acht jaar nadat Neerlands meest succesvolle cabaret- en muziekduo Acda en de Munnik uit elkaar ging, brachten de twee eind maart het nieuws naar buiten dat ze weer samen gingen optreden. Diezelfde dag volgde de lancering van hun nieuwe single Morgen Wordt Fantastisch en niet veel later volgde de aankondiging van een nieuw album met de titel AEDM. Dit negende studioalbum is ook meteen hun kortste album, want AEDM duurt krap 35 minuten. Daarmee is dan ook alle kritiek direct benoemd, want verder valt er louter in lovende woorden te praten over AEDM. Naast Morgen Wordt Fantastisch verscheen ook Tussendoor al eerder als single, maar de overige negen liedjes zijn nieuw. Of eigenlijk acht. Daarover later meer.
Het eerste nieuwe lied op AEDM is Stoel In De Hemel, een nummer waarin alle facetten samenkomen die Acda en de Munnik tot een uniek duo vormen, zoals de terugkerende thema’s in hun oeuvre: de liefde, de dood en het dagelijks leven. Maar ook het unieke timbre van hun stemmen wanneer ze samen zingen. Stoel In De Hemel gaat over onbaatzuchtigheid: iets voor een ander doen zonder er iets voor terug te krijgen, vragen of verlangen. De grappige haak in dit lied zit verborgen in de titel. ‘Doe het voor een stoel in de hemel’ haalt nu juist het principe van altruïsme onderuit, omdat er dus toch iets wordt verwacht voor een belangeloze daad. Goede tekst, ouderwets sterke samenzang en muzikaal pakkend.
Twee Halve Zinnen (Zijn Er Eén) zit tekstueel bijzonder knap in elkaar met meerdere hartstrelende taalvondsten. Zinnen als ‘Ik was bang, de winter duurde lang/Maar dat was niet het ergst, ze leek twee druppels op de herfst’ benadrukken de kracht van taal en poëzie om troost en schoonheid te bieden, zelfs in moeilijke tijden. De tekst wordt juist gevoed in kracht door een aantal woorden weg te laten. Het maakt Twee Halve Zinnen (Zijn Er Eén) tot een poëtische track, zonder het contact met de luisteraar te verliezen. Ook komen Acda en de Munnik in dit lied nog terug op de opener van het album die reeds op single werd uitgebracht Morgen Wordt Fantastisch. ‘Een zin als “morgen wordt fantastisch” is niet alleen een fijne belofte, maar ook een antwoord op de schoften bij wie de woorden niet voor liefde staan’. Prachtig, omdat het enerzijds meer diepgang en betekenis toekent aan het openingsnummer en anderzijds omdat het de actualiteit van vandaag van universele repliek dient.
Wie zich afvraagt hoe het nu met Herman is (de man die eerder opdook in Als Het Vuur Gedoofd Is en Het Regent Zonnestralen) vindt misschien antwoord in Het Verhaal Van Zij Met De Ogen. In dit verhalend sterkste nummer op AEDM lijkt vanuit de persoon Herman verteld te worden hoe het hem vergaan is nadat hij in Frankrijk een tweede kans in het leven had gekregen. In driekwartsmaat à la Niet Of Nooit Geweest, is Het Verhaal Van Zij Met De Ogen een instant Acda en de Munnik-klassieker. Voor dit genre bestaat eigenlijk geen term, maar je zou prima kunnen spreken over de literaire smartlap.
Net als Herman verscheen de persoon Maarten ook al eerder. Ergens Zingt Een Zanger, afkomstig van het album Naar Huis uit 2000, is een ode aan Maarten van Roozendaal. In 2013 overleed deze zanger en liedschrijver op 51-jarige leeftijd aan de gevolgen van kanker. Het nummer Maarten Missen op dit nieuwe album is opnieuw een ode aan Van Roozendaal. De vorm is deze keer compleet anders. Aangrijpend, beklemmend en bijna bezeten bespeeld Paul de Munnik de piano om zijn gemis geluid te geven. Maarten Missen doet pijn op de mooiste manier mogelijk.
Dan terugkomend op de opmerking dat AEDM eigenlijk acht nieuwe liedjes bevat en niet negen. In 2018 trad Thomas Acda op in de theaters met zijn solovoorstelling Motel. In die voorstelling speelt hij (een deel van) een vertaling van het nummer Leaving On A Jetplane van de Amerikaanse countryzanger John Denver. Degenen die deze voorstelling gezien hebben, wisten dus van het bestaan van dit lied, dat nu door Acda en de Munnik dus gezamenlijk op plaat is gezet. Heerlijke melodieuze vertaling van een nummer dat in Amerika tot de klassieke countrycrooners gerekend wordt.
Tot slot (en veel te vroeg) is er Hey, dat een vreemd tekstverloop kent. In 2005 maakten Acda en de Munnik de rockopera Ren Lenny Ren. Het lied Hey lijkt een tekst te bevatten die zo uit de (niet bestaande) rockopera Henk zou kunnen komen. Dat is namelijk de persoon waarover het gaat in Hey en die al eerder zijn opwachting maakte op het debuutalbum van Acda en de Munnik in het lied Henk. Open eindjes aan het eind van een album; het maakt nieuwsgierig en hoopvol dat er nog meer werk gaat volgen.
Tot die tijd doen we het met negen albums, waaronder AEDM. En op dat album valt nog veel te ontdekken, waardoor er geen haast nodig is voor een (mogelijk) vervolg op AEDM. Elke luisterbeurt levert weer een nieuw tekstpareltje op dat je bij de vorige luisterbeurt over het hoofd had gehoord. Elke luisterbeurt stijgt de verbazing over hoe onvoorstelbaar goed het timbre van de stemmen van Acda en De Munnik samen klinken. Elke luisterbeurt weer nemen Acda en de Munnik je aan de hand op ontdekkingsreis door je persoonlijke herinneringen en weet het duo toch weer een laatje te openen met daarin een gedachte, een geur, een foto, een stem, een iets. Iets dat je weemoedig maakt, melancholiek of gewoonweg gelukkig. En dat in slechts 35 minuten. Wonderbaarlijk knap en tegelijkertijd gewoon Acda en de Munnik zoals altijd.
