Als de mensheid vooral voor ellende zorgt, moeten we maar eens een kijkje in het dierenrijk nemen, moet Shearwater gedacht hebben. En dus maken brulapen en toekans hun opwachting als ‘achtergrondzangers’ op het nieuwe album The Great Awakening. De bijzondere gastbijdrages kunnen de eentonigheid van de nieuwe plaat maar deels vergoeden.
In 2016 bracht Shearwater met Jet Plane And Oxbow zijn meest politiek geladen album ooit uit. Frontman Jonathan Meiburg was de wanhoop nabij door alle ellende in de wereld. De rustgevende ambient klanken van weleer waren verruild voor veel steviger werk. Meiburg zat allesbehalve goed in zijn vel. Kenmerkend voor zijn toestand was de afsluiting van de bij het album behorende tour, waarbij hij grove verwensingen aan het adres van toenmalig president Trump uitte. Een afkoelperiode was broodnodig. Meiburg schreef een boek, creëerde een remake van David Bowies beroemde Berlijn-trilogie en richtte in de vorm van Loma een nieuwe band op. Even afstand nemen en de hopeloosheid van zich af schudden.
Op The Great Awakening heeft Meiburg de rust hervonden. Het album barst van de ambient art-pop met vrachtladingen invloeden uit de jaren tachtig. Dat opener Highgate begint met de woorden ‘Here comes your heart attack’ voelt dan ook behoorlijk paradoxaal. De golvende, zalvende klanken zullen het hartritme amper omhoog stuwen. In Highgate is direct te horen dat Talk Talk zich diep in de sound van Shearwater heeft gevestigd. Zelfs de stem van Meiburg klinkt bij vlagen alsof wijlen Mark Hollis zelf achter de microfoon heeft plaatsgenomen.
Al snel volgt een absoluut hoogtepunt in de vorm van Xenarthran. Het nummer is een onophoudelijke ontdekkingstocht van muzikale details. Een onheilspellend begin, een adembenemend refrein en een op zijn minst bijzonder outro, waarin die al eerder vermelde brulapen om de hoek komen kijken. Shearwater probeert duidelijk weer wat hoopvoller te klinken in de muziek en slaagt daar goed in.
Met Laguna Seca en Everyone You Touch zet het sterke deel van The Great Awakening zich voort. De eerste valt op door de atypische drums en de fraaie strijkers. Die strijkers fleuren ook Everyone You Touch op, al is het hier vooral de breekbare stem van Meiburg die het nummer maakt. Je houdt je adem vanzelf in als na twee minuten de muziek aanzwelt en langzaam weer inzakt.
The Great Awakening bevat daarmee diverse ijzersterke momenten, maar die nummers hadden nog veel meer kracht kunnen hebben als de rest van de tracks niet zoveel op ze hadden geleken. Shearwater vervalt namelijk regelmatig in repetitieve concepten. No Reason voelt als een iets langere variant van opener Highgate. Milkweed en Detritivore zijn bijna niet uit elkaar te houden, waardoor je twaalf minuten lang vertwijfeld zoekt naar houvast. En omdat de climax van het acht minuten durende There Goes The Sun ergens halverwege zit, voelen de laatste minuten vooral als uitzitten.
Shearwater schotelt met The Great Awakening een album voor dat aan de ene kant fascineert, maar aan de andere kant niet altijd de aandacht vast weet te houden. Meiburg en zijn bandgenoten wisselen lovenswaardige creativiteit af met gemakkelijk hergebruik van ideeën, waardoor de plaat toch regelmatig in een saaiige leegte vervalt. Het was nodig dat Shearwater de veel te bozige houding van een aantal jaren geleden opzij zette, maar met zó weinig pit snooze je gemakkelijk door The Great Awakening heen.
