Steven Wilson combineert muzikale vernieuwing en verdieping met maatschappelijke interesse op zijn nieuwe album The Future Bites. De lat ligt hoog door zijn overdonderende album To The Bone uit 2017. Kan The Future Bites deze verwachtingen waarmaken of zakt Wilson met deze cd door het ijs?
De openingstrack is ultrakort (slechts 1 minuut en 5 seconden) en verkondigt al direct een onheilspellende boodschap. Wilson zingt: ‘All hail to love / And love is hell / The self can only love itself’. Dit krijgt een vervolg in het lekker rockende Self. De teksten die Wilson hier door de voicebox blaast, liegen er niet om. Het is een keiharde aanklacht tegen en veroordeling van de mens van vandaag. Er zijn twee regels die de essentie zijn van zowel dit nummer als het album: ‘We are self, I only see myself now’ in het refrein en ‘I am the universe’. Die laatste zin is een statement, hij volgt na een break en korte stilte en wordt gezongen door kinderstemmen.
King Ghost is een dromerige dance-achtige track. Een krachtige beat, synthesizer, de falsetto stem van Wilson en de duister klinkende tekst geven het een aparte sfeer. In combinatie met de geanimeerde videoclip is het helemaal een mooi geheel.
In 12 Things I Forgot keert de vertrouwde sound van Steven Wilson terug. Het nummer wordt mooi opgebouwd en de hoofdrollen zijn weggelegd voor de gitaar en zang. Ook het gebruik van achtergrondzang is kenmerkend voor Wilsons muziek. In de tekst klinkt een overpeinzing door. De hoofdpersoon komt tot de conclusie dat hij zich (online) anders voordoet dan hij is en dat hij terugdenkt aan de jaren tachtig waarin alles beter was. Het is onduidelijk of Wilson het hier over zichzelf heeft.
Niemand minder dan Elton John levert een bijdrage aan Personal Shopper. Het intro bestaat uit een duistere synthesizer gevolgd door een opzwepende beat. Er volgt een indringende zangpartij van Wilson alvorens de drums invallen en ook het trio achtergrondzangeressen speelt een voorname rol. Zoals de titel misschien doet vermoeden, veroordeelt Wilson in dit nummer de winkeldrang van de hedendaagse mens en het gemak waarmee die geld uitgeeft aan onnodige spullen. Ook neemt hij artiesten, en meer nog platenmaatschappijen, op de hak door een sneer naar deluxe (cd) boxsets en 180 grams vinyl heruitgaven. Bij wijze van protest brengt hij ook een unieke boxset van The Future Bites uit voor ‘slechts’ tienduizend euro. De bijdrage van Elton John, zelf bekend om zijn uitbundige shopgedrag, bestaat uit een gesproken ‘boodschappenlijstje’ met onnodige items als whitener voor je tanden, detoxdrankjes en smart watches.
Na al het geweld van de stevige beats en rock is de afsluiter Count Of Unease een oase van rust. Een prachtig nummer dat rustig voortkabbelt en je haast dwingt tot een moment van bezinning en reflectie op je eigen gedrag zoals blijkt uit de tekst: ‘And did I really care? / Was I even there?’. Het nummer is mooi gelaagd met synthesizer, warme klanken en een haast dromerige zangpartij van Wilson.
Waar Wilson op voorganger To The Bone uit 2017 de wereldproblematiek van de post-waarheid maatschappij en fake news bezong, richt hij zijn aanklacht op The Future Bites tot de verslavingscultuur van de eenentwintigste eeuw. Een tijdperk waarin online clicks en Tiks belangrijker zijn dan intermenselijk contact, lijkt hij te willen zeggen. The Future Bites schetst geen dystopisch beeld van de wereld, maar biedt slechts een blik door de ogen van Wilson op een wereld die door alle gebeurtenissen in 2020 alleen maar vreemder is geworden.
Met The Future Bites levert Wilson een puik album af. Hij dwaalt wat van zijn traditionele progrockpad af en verkent op geheel eigen wijze de synth-pop, disco en funk. De old school Wilson fans zullen er misschien even aan moeten wennen maar The Future Bites gaat hem ook een hele schare nieuwe volgers opleveren.
