Voor het debuutalbum van de Britse zanger en tekstschrijver Yusuf/Cat Stevens moeten we een heel eind terug in de tijd. Ruim 56 jaar om precies te zijn. In de voorbije 56 jaar is er in het leven van Yusuf/Cat Stevens veel gebeurd en veel van deze gebeurtenissen zijn – met een beetje achtergrondkennis – terug te horen in zijn muziek. Zo ook op zijn nieuwste plaat King Of A Land.
Eén van die gebeurtenissen deed zich voor in 1975. Yusuf/Cat Stevens was aan het zwemmen in zee in Californië. Als gevolg van sterke stroming lukte het hem niet meer om aan land komen. In nood begon hij te bidden in de veronderstelling te zullen verdrinken. Een grote golf wierp hem echter terug het strand op. Dit moest volgens hem een geschenk van God zijn en zodoende bekeerde hij zich enige tijd later tot de Islam, veranderde zijn naam in Yusuf en maakte dertig jaar lang geen enkel album meer, tot zijn terugkeer in 2006.
Meer dan op zijn vorige platen het geval was, laat Yusuf/Cat Stevens op King Of A Land zijn religieuze en spirituele ontwikkeling doorklinken in zijn teksten. In de stijl van zijn bekende lied Father And Son, zijn veel van de liedjes op King Of A Land geschreven als wijze lessen in religieuze adoratie van een vader aan zijn zoon. Dit wordt benadrukt door meerdere songs uit te voeren als kinderliedjes met bijbehorende visuele uitingen in albumhoes en videoclips. Juist díe combinatie van tekst en arrangement maakt King Of A Land tot een mooie, maar soms wat ongemakkelijke plaat.
Train On A Hill – waarmee het album opent – slaat het religieuze station nog even over. Hier haalt Yusuf/Cat Stevens een ander stokpaardje van stal: maatschappelijke problemen. Train On A Hill gaat over hoe moeilijk het voor de mens is om te veranderen, terwijl zij onder ogen zien hoe de planeet om zeep wordt geholpen als gevolg van hun niet veranderende gedrag. Op titeltrack King Of A Land gaat Yusuf/Cat Stevens vervolgens los. ‘If I was a king of a land, I’d free every woman and man/ I’d let them go, I’d set them free/ To serve You.’ Hij herhaalde deze boodschap recent in een manifest voorafgaand aan de kroning van koning Charles III: “Zelfs als je een koning bent, ben je nog steeds een dienaar van God.”
Pagan Run tapt uit eenzelfde vaatje, maar dan gegoten in rock-stijl. Het nummer – geïnspireerd op Superstition van Stevie Wonder – gaat over de heilige overtuiging van Yusuf/Cat Stevens dat iedereen gelooft, zelfs als je geen geloof aanhangt. Ook in dit lied is zijn voorliefde voor God dus nergens ver weg. En dat is een beetje jammer, want al na drie liedjes – hoe verzorgd de arrangementen ook mogen zijn – beginnen de teksten enig ongemak op te roepen. Als dan vervolgens He Is True volgt – de inhoud van dit lied laat zichzelf vrij makkelijk raden… – slaat ongemak om naar ongenoegen.
Gelukkig is daar net op tijd All Nights, All Days. In zeer aangename, zomerse Tom Petty-stijl zingt Yusuf/Cat Stevens: ‘Bad storms or clear skies, those politicians keep telling lies/ Daylight, deep dark, they steal hope from the people’s hearts.’ Yusuf/Cat Stevens’ boodschap is niet mis te verstaan: als we de wereld willen redden moeten we vooral niet te veel vertrouwen op politici die volgens hem beter op hun plaats zijn in de dierentuin van London. Kijk, dat zijn leuke kinderliedjes!
Dat Yusuf/Cat Stevens nog steeds in staat is gevoelige snaren te raken met poëtische en diepdoordachte reflecties blijkt uit How Good It Feels. Prachtig ingetogen verfijnd en met emotie gezongen, alsof de oude Yusuf/Cat Stevens de jongere versie van zichzelf toezingt met wijze woorden, goede raad en vaderlijke adviezen. De wijze waarop Tchaikovskis Zwanenmeer (voor de liefhebber: opus 20, Act I: No. 9, Finale. Andante) in dit lied verwerkt is, is simpelweg meesterlijk. Absoluut hoogtepunt van het album dat wordt opgevolgd door favoriet nummer twee op deze plaat: de kinderlijk aanstekelijke albumafsluiter Take The World Apart. Een lied dat op energieke wijze bezingt wat een moeite en inspanning het soms kost om rust en ontspanning te vinden. Een aangenaam herkenbare boodschap met vrolijke knipoog, verpakt in een Dirk Scheele-arrangement.
King Of A Land is over een periode van twaalf jaar geschreven en (her)opgenomen, wat resulteert in een ratjetoe van stijlen. Deze diversiteit zegt aan de positieve kant iets over Yusuf/Cat Stevens’ creativiteit en eigenzinnigheid. Aan de negatieve kant zorgt het ervoor dat de twaalf liedjes met elkaar een wat amorf, weinig consistent geheel vormen. Daarentegen: consistentie is geen menselijke eigenschap an sich, dus waarom zou een album dat wél moeten zijn? De religieuze verwijzingen in de teksten zullen voor de een meer storend zijn dan voor de ander. Vast staat echter wel dat zijn teksten – los van de vraag hoe het op individueel niveau wordt ervaren – uiting geven aan zijn belevingswereld waarin spiritualiteit, sociale en politieke kwesties, persoonlijke groei en introspectie centraal staan.
Evenals op zijn eerdere albums is Yusuf/Cat Stevens ook op King Of A Land tekstueel minder verfijnd dan zijn collega’s uit vroeger tijden. Wat hem echter op dit album uniek maakt is zijn vermogen om met weinig woorden het gebied te beschrijven, bezingen en bespelen dat ligt tussen de oprechte onschuld enerzijds (lees: songs gearrangeerd als kinderliedjes) en de wijsheid die komt met levenservaring anderzijds (lees: religie en spiritualiteit). Als dat zijn opzet was voor dit album dan is hij daarin ruimschoots geslaagd. Het ongemak dat kan opborrelen bij de wat plompe religieuze uitingen nemen we dan maar op de koop toe.
Yusuf/Cat Stevens staat zondag 25 juni op uitverkocht festival Glastonbury. Er worden die zondag 195.000 bezoekers verwacht.
Enthousiaste recensenten en spotters gezocht voor Nieuweplaat
