Zeeuwse band De Toegift brengt op 27 januari hun debuutalbum, De Toegift, uit. Dit doen ze bij Snowstar Records. Eerder verschenen al nummers als Nollestrand en Licht als Stof, die opvielen bij liefhebbers van Nederlandstalige muziek. Vorige week speelden ze hun nieuwe muziek op Eurosonic Noorderslag. Zanger Maxim Ventulé sprak met onze redactie over een nieuw begin voor de band, de inspiratie voor dit nieuwe album en over het concept van De Toegift; een onbekende band in een nachtelijk café, die net hun laatste nummer speelt.
Jullie album, De Toegift, komt uit op de 27e . Zelf omschreef je het album als ‘een heus hoorspel, waarin de luisteraar verzeild raakt in een imaginair café en oog in oog komt te staan met De Toegift; de fictieve, zelfbenoemde band die ergens de nacht inluidt met hun nostalgische liedjes vol verhalende poëzie. Wat volgt is een muzikale reis langs herinneringen, waanbeelden en hersenspinsels.’ Hoe kom je bij zo’n concept, en wat moeten we ons er precies bij voorstellen?
‘We hadden net Nollestrand opgenomen en daarna zijn we eigenlijk, met dat nummer als blauwdruk, ook andere liedjes gaan opnemen. We hadden er in ons hoofd heel erg het gevoel van een café bij. De opnames waren live en in de drums zitten heel veel jazzinvloeden. Dus we kregen er een beeld bij dat al die liedjes zich afspeelden in een nachtelijk café, dat halfleeg is en waar een onbekende band in de hoek aan het spelen is. Toen gingen we uiteindelijk bedenken wat voor projectnaam we hierbij wilden en toen kwamen we bij ‘De Toegift.’ Een beetje gezien vanuit het perspectief van degene die dat café inloopt. Iemand die van niks weet en uiteindelijk in het laatste deel van het optreden van die band terechtkomt. Diegene weet eigenlijk niet eens hoe ze heten, dus die band zonder naam is dan ‘De Toegift’, omdat ze nog een paar laatste liedjes spelen.’
Hoe breng je dat gevoel dan over op een album?
‘Het zit er sowieso in aan het begin en op het einde van het album. Het begint met een soort hoorspel waarin je ingeleid wordt en vanuit de nacht het café inloopt en dan in de verte de muziek hoort. Uiteindelijk zie je dan die band, De Toegift. De liedjes daarna spelen zich in dat café af, maar ze dromen door elkaar heen en een deel speelt zich misschien ook wel in het hoofd van de luisteraar af. Helemaal op het einde hoor je eigenlijk nogmaals het eerste nummer, maar dan een soort van reprise waarin het café sluit en het uiteindelijk tijd is om weer naar huis te gaan.’
Die eerste, Engelstalige plaat voelde heel erg als een verwerkingsalbum. Met dit project voelt het alsof ik overal met meer afstand naar kan kijken.
De Toegift is niet het eerste album van het viertal. Eerder brachten ze al het Engelstalige album We Used To Be Immortal uit, onder de bandnaam Little Symphonies. De band heeft een nieuwe naam en maakt nu muziek in hun eigen taal, maar de albums hebben toch met elkaar te maken: ‘De albums zijn wel op een bepaalde manier verwant, denk ik. Dat vorige album is destijds geschreven toen ik wegging uit Zeeland. Ik ben opgegroeid in Vlissingen, aan het strand. Ik heb die plaat geschreven op het moment dat ik daar noodgedwongen wegging, omdat ik daar met mijn moeder samenwoonde en zij overleed. Toen heb ik een heleboel liedjes geschreven om daar iets mee te kunnen doen. Over dat ik niet meer in Zeeland woonde. Een gemis van haar, maar ook van die plek. En over ineens volwassen worden.’ Bijvoorbeeld Nollestrand, het eerste Nederlandstalige liedje van de formatie, gaat daarover. ‘Die eerste, Engelstalige plaat voelde heel erg als een verwerkingsalbum. Die voelde op een bepaalde manier ook nog heel erg rauw aan. Met dit project voelt het alsof ik overal met meer afstand naar kan kijken. Er zit ook een veel hoopvollere toon in de teksten. Zo’n liedje als Nollestrand is daar een mooi voorbeeld van. Een jeugdherinnering van een driejarig kind dat naar Vlissingen verhuist en voor het eerst de zee ziet.’
Is De Toegift dan een vervolg, of een nieuw begin?
‘Het is voor mijn gevoel wel echt een heel andere band geworden. Met dit album als ‘ons eerste toetreden’ als De Toegift.’
Je vertelde net al dat jullie zijn overgestapt naar Nederlandstalige muziek en dat de nummers daardoor persoonlijker klinken. Was dat ook echt de reden om van taal te veranderen?
‘We zaten destijds in een soort coachingstraject, waarin we veel mensen spraken, waaronder broeder Dieleman. We volgden samen een workshop en ik had met hem over waarom ik dit album had geschreven. Toen bleek dat er heel veel overlap zat in waarom we muziek maakten. Hij vroeg aan mij: ‘Als het zo persoonlijk is en zo intiem, waarom dan niet gewoon in je eigen taal?’ Daar wist ik eigenlijk geen goed antwoord op te geven. Ik schreef al best veel in het Nederlands, maar meer gewoon teksten en gedichten. Op dat moment dacht ik: ‘ligt Nederlandstalig me niet veel beter?’ Op de avond na die workshop schreef ik Nollestrand. Ik stuurde het door naar de rest van de band en op dat moment ontstond er een omslag naar de band die we nu zijn geworden.’
Naast dat de nummers heel persoonlijk zijn, brengen ze ook heel erg het gevoel over van waar ze over gaan. Nollestrand doet echt denken aan het strand en de zee en Licht als Stof klinkt ook echt licht als stof. Begin je met de tekst en komt er dan muziek bij die een bepaald gevoel overbrengt, of gaat dat andersom?
‘Eigenlijk andersom. De muziek zet voor mij het gevoel in. Zodra de muziek zo goed als af is, ga ik er overheen zingen, heel intuïtief. Daar zit vaak al heel veel bij van wat ik uiteindelijk gebruik. Als je intuïtief op muziek zingt waar al heel veel emotie in zit, komt er meestal iets uit wat veel beter past bij de muziek dan een tekst die je vooraf schrijft. Dat is soms wel even puzzelen. De ene keer lukt het in een dag, de andere keer duurt het wel een maand.’
Een vergelijking die vaak wordt gemaakt, is die met Spinvis. Die ligt misschien ook wel een beetje voor de hand. Toch was hij niet de enige inspiratiebron voor dit nieuwe, Nederlandstalige project. Ook Ramses Shaffy speelde een rol, vertelt Maxim: ‘Ik ben met zijn muziek opgegroeid, dus hij diende altijd al wel als inspiratie, ook in de Engelstalige muziek. Nu zit het er wel meer in, ook omdat ik het theatrale van zijn muziek heel mooi vind. Dat hoor je terug in een liedje als Alles is Gemaakt, bijvoorbeeld. En ook dat idee van een nachtelijk café is een beetje van hem afkomstig. De Boheemse levensstijl die hij in zijn muziek omschrijft vind ik heel mooi en dat is ook zeker iets waar ik me door laat inspireren.’
Ik heb het idee dat de teksten de rode draad zijn en dat de muziek nog best wat ruimte heeft om te veranderen.
Jullie heten natuurlijk De Toegift. Spelen jullie zelf ook een bepaalde toegift?
‘We hebben nu net de Popronde gedaan. Dat zijn vaak hele korte shows. De lopende grap was dan een beetje dat we geen toegift hadden. Maar het album eindigt met een nummer dat ‘De Toegift’ heet, wat een soort vervolg is op het openingsnummer. Daar komt nog een keer die saxofoon in voor die ook in Nollestrand voorkomt, geluidsfragmenten uit alle andere liedjes en er zitten ook tekstuele verwijzingen in naar alle afzonderlijke nummers.’
Wordt dat ook echt jullie toegift?
‘Het is een heel klein liedje, dus ik kan me voorstellen dat het in een wat kleinere, theater-achtige setting wel heel goed zou werken.’
Voordat het album uitkwam stonden jullie al op Eurosonic Noorderslag. Hoe was het om jullie muziek daar live te laten horen?
‘Eurosonic was onze eerste show in dit nieuwe format, ook met nieuwe muzikanten erbij. Het album is ook met gastmuzikanten opgenomen, waaronder de saxofoon, viool en dwarsfluit. Die laatste twee lieten we debuteren op Noorderslag. Het is spannend om te spelen voor een zaal vol mensen die veel langer de muziekindustrie zitten dan jijzelf, maar de reacties waren achteraf gelukkig heel positief!’
En hoe ziet de toekomst er verder uit voor jullie?
‘Er zijn nog wel wat dingen waar ik nog niks over kan zeggen, maar dit is het voor nu wel een beetje. Ik hoop dat Eurosonic een soort opening is voor ons en dat er daarna nog meer dingen gaan gebeuren.’
Zijn jullie al aan het nadenken over nieuwe muziek, of zijn jullie misschien zelfs al aan het schrijven?
‘Jazeker. Dit album is al een hele tijd af, de meeste liedjes zijn geschreven in coronatijd. We zijn het afgelopen jaar alweer veel aan het aan het schrijven geweest. Op dit album staan redelijk uiteenlopende nummers, dus het voelt fijn om te weten dat het nog best wat kanten uit kan gaan met de muziek. Ik heb het idee dat de teksten de rode draad zijn en dat de muziek nog best wat ruimte heeft om te veranderen.’
Willen jullie in de toekomst dan meer één bepaalde kant op gaan, of gaat het echt om het experimenteren met allerlei verschillende soorten muziek?
Ik denk dat voor ons allemaal geldt dat we geïnteresseerd zijn in hele uiteenlopende muzieksoorten. We gaan ook naar heel veel verschillende optredens. Dat gaat zich misschien ook wel weer uiten in nieuwe liedjes. Ik denk niet dat dat nachtelijke café met die jazzinvloeden de enige leidende vorm gaat zijn voor ons. Dus het kan nog alle kanten op gaan.
De Toegift is vanaf 27 januari te beluisteren.
Afbeeldingen: Rosa Meininger
