1974 Amsterdam-Zuid, vrijdagochtend 5:30 uur. Binnen anderhalf uur zal de stad langzaam ontwaken, maar nu zijn de straten nog redelijk leeg, afgezien dan van een enkele vroege voetganger of een zeer late nachtganger. Normale mensen zouden nu nog liggen te slapen, maar wat is normaal? Plichtsgetrouw aan zijn krantenwijk rolt een jochie van bijna 14 jaar op zijn fiets door De Pijp. Op de Van Ostadestraat kan hij de geur van het vers gebakken brood van Bakkerij Pool aan de Ferdinand Bol al ruiken. Het water loopt hem in de mond. Misschien straks, als hij klaar is. Voor nu is hij maar wat blij met zijn baantje, want voor het eerst in zijn leven verdient hij echt geld. Het stelt hem in staat dingen te doen die tot dan toe onbereikbaar waren. De grootste wens daarin ligt vooral bij muziek. Als jongste van zes kinderen is hij opgegroeid met een ongekende muziekbeleving. Vooral dankzij de platencollecties van niet alleen zijn ouders, maar ook zijn oudere broers en zussen. Daarbuiten hebben zijn vrienden van school ook al diverse vinylplaten in hun bezit. Hij kan niet achter blijven. Zeker niet met de wetenschap van de twee-wekelijkse klassenfeesten, waar iedereen zijn eigen platen mee naartoe neemt, waar wordt gedanst en geluisterd naar muziek, waar de jeugd verbinding zoekt door middel van het muzikale profiel. Nu kan hij nog meer aansluiting vinden. Voordat vanmiddag de Nieuws van de Dag wordt rondgebracht, zal hij zijn loonzakje uitgereikt krijgen. Bij platenzaak Unico Glorie aan de Ceintuurbaan had hij gezien waar hij dit geld mogelijk aan zou gaan besteden; aan de enige muziek die hij niet kon vinden tussen de collecties van zijn familie, maar die op dat moment redelijk veel in de hitlijst voorkwam. Soul en funk. Muziek van zwarte artiesten. Het intrigeerde hem.
Eindelijk stond hij in het platenparadijs van Unico Glorie. Ergens in zijn hoofd wordt hij nog geplaagd door de enorme drang om het oppermachtige Abbey Road aan te schaffen, maar zolang broerlief deze in bezit heeft, is de noodzaak minder groot. Het legendarische zebrapad van The Beatles ligt al min of meer aan zijn voeten. En waarschijnlijk zal dat er uiteindelijk toch wel komen. Ruimte dus om over te steken naar een vinylplaat met een ander soort geluid. In zijn hand prijkt het zilvergrijs van het Black Music verzamelalbum. De hoes spreekt over twintig hits, de helft daarvan zijn hem min of meer bekend. Tijd voor een kennismaking met de andere helft. Achter hem komt er net een luisterhokje vrij… Nu is het moment om deze mystieke wereld van zwarte muziek te ontrafelen. Wat is dit? Wie is dit? Hoe klinkt dit? Van elk nummer wordt een stukje beluisterd. Gezien de drukte moet hij keuzes maken, maar niet zonder ook maar iets van elk nummer te hebben beluisterd. Alleen bij James Brown, Curtis Mayfield, Jimi Hendrix en Timmy Thomas komt de hele song voorbij en bij Isaac Hayes wordt de naald twee keer teruggezet. Terwijl het mysterie zich langzaam openvouwt, dring het tot hem door: deze wereld moet mee naar huis.
Black Music was de allereerste elpee die ik in mijn leven aanschafte. In het licht van de hedendaagse muziek en de talloze artiesten die na dit persoonlijke moment de top hebben aangeraakt, valt dit ogenschijnlijk simpele verzamelalbum met diverse hits van zwarte artiesten uit de periode 1967-1974 grotendeels naar de achtergrond van de muziekgeschiedenis. Toch is er geen album geweest dat voor mij persoonlijk een groter pad heeft geopenbaard in mijn eeuwige zoektocht naar muziekbeleving. Black Music heeft soul, funk, jazz en zwarte bluesrock in mijn leven gebracht. Het album heeft mij gebracht bij zwarte artiesten van groot formaat. Artiesten als James Brown, Jimi Hendrix, Curtis Mayfield, The Isley Brothers, Harold Melvin & The Blue Notes en Isaac Hayes. Maar ook bij artiesten die niet op het album staan: Bill Withers, Lou Rawls, George Benson, The Bar-Keys, Otis Redding, Wilson Pickett en meer. Daarnaast heb ik door Black Music het Stax- en Philadelphialabel gevonden en de grootsheid ontdekt van het schrijvers- en producersduo Kennet Gamble en Leon Huff. Daarnaast heeft deze elpee mij geleerd waar mijn lichaam graag op danst, wat ik een fijne beat vind en wat niet. Het album heeft mij doen uitvinden waar de kracht ligt van soul, hoe een tekst en een stem je ziel kunnen raken en je zelfs tot tranen toe kunnen beroeren. Waarom een simpele boodschap van liefde soms zo’n diepe betekenis kan hebben (Love Epidemic). Of dat een simpel liefdesliedje ook een protestsong over discriminatie kan zijn (Why Can’t We Live Together). Door Black Music ben ik echt op zoek gegaan naar de emoties in alle muziek en heb ik dingen gevonden die mij tot op het bot raken. Zonder Black Music zou ik de soul van witte artiesten anders hebben beleefd, zou ik bijvoorbeeld een Abbey Road misschien wel tien keer minder mooi hebben gevonden. Zonder Black Music zou elke muziekbeleving in mijn leven minder diepgang hebben gehad.
14 juli, 2023, 7:30 uur. Vanuit een mobiel klinkt op de achtergrond zacht het aanzwellende wekkergeluid met de eerste bekkens uit het intro van het mooie Theme From Shaft van Isaac Hayes. Terwijl de muziek aanzwelt, ontwaakt een kerel van 62 uit een droom over een jochie van 14 dat in 1974 rollend op zijn fiets door de straten van het ontwakende Amsterdam-Zuid plichtsgetrouw zijn krantje rondbezorgt. Bij het langzaam ontwaken realiseert hij zich dat dit nummer zich al bijna vijftig jaar in zijn hoofd manifesteert met deze eigen associaties. Lachend staat hij op. Als hij na een half uurtje voor de computer schuift om dit verhaal rond te maken, schiet hem ineens een liedje te binnen. Hij zet z’n playlist aan en klikt op The O’Jays. Uit de speakers klinkt: ‘I love music. Any kind of music’.
