Plaat Voor Je Kop: Silversun Pickups – Swoon

Swoon

Je herkent het vast wel, die ene plaat waarvan je weet hem je hele leven bij je te dragen. Of het album nou net is uitgekomen, of dertig jaar geleden. Bij de redactie van Nieuweplaat is daar zeker ook sprake van. Vandaar onze nieuwe rubriek: Plaat Voor Je Kop, waar verschillende redactieleden je elke maand meenemen in hun favoriete albums en waarom die zo belangrijk voor hen zijn. Deze maand het album van redacteur Kasper Hermans.

Soms heb ik van die momenten waarop ik een nummer wel twintig keer achter elkaar kan luisteren. Vier jaar geleden, tijdens een lange busreis door het binnenland van Colombia van Bogotá naar Salento, kwam ik zo vast te zitten in een loop van twee uur met Panic Switch van Silversun Pickups. Terwijl ik naar buiten keek, begon ik te bedenken hoe ik een videoclip van deze nervous breakdown zou willen vormgeven. Vooral de razende passages met flitsende beelden vond ik vet om voor mezelf te visualiseren. 

Maanden later, toen ik bij mijn weten voor het eerst in mijn leven op de echte videoclip stuitte, bleek m’n fantasie ontzettend dicht bij de waarheid te liggen. Niet alleen Panic Switch, het hele album Swoon was voor 2019 al een favoriet. Maar sinds die vakantie staat het voor mij boven zijn concurrenten. Zo erg kon en kan ik opgaan in deze tien songs. 

Ik ben sowieso verzot op de combinatie tussen strijkers en gitaren. Waar vroeger ik vooral voor één muur aan geluid ging, een massale bak herrie waar mijn klasgenoten in de brugklas weinig van moesten hebben, is de waardering voor subtiliteit en een mix van stijlen gelukkig opgekomen in de jaren daarna. Dat begon met Linkin Park, waar de stemmen en stijlen Chester Bennington en Mike Shinoda elkaar tegenkwamen. En waar later nog een project met Jay-Z bijkwam. Het was zeker niet het beste ooit, maar god wat vond ik het boeiend en avontuurlijk om naar te luisteren. Hiphop wordt voor mij ook pas echt interessant als er meer wordt gedaan met de muziek dan enkel een computerdrumbeat mee te laten pruttelen op de achtergrond. Denk aan pakweg Black Skinhead van Kanye West. 

De clash tussen klassieke arrangementen en rock vind ik nog prikkelender. Die fase van Muse met tracks als Butterflies & Hurricanes: just hook it in to my veins. Het album Go Farther In Lightness van Gang of Youths: dat was mijn enige andere serieuze kandidaat voor deze rubriek. Maar waar op die platen de overgangen duidelijk zijn en er als het ware plaatsgemaakt wordt voor de violen, zitten de strijkers (geproduceerd door een orkestje van zestien man) op Swoon meer verweven, geabsorbeerd zonder dat ze verdrinken in het geheel. Alleen aan het begin van The Royal We creëert Silversun Pickups echt bewust ruimte, wat overigens weinig aan de klasse van het nummer afdoet. Op Catch & Release daarentegen is het een betoverend samenspel van het geheel. Er zit weliswaar een vioolsolo voor het laatste refrein, maar deze heeft zijn plek meer dan verdiend door zijn besnaarde ondersteuning eerder.

Wie nog niet bekend is met dit album, zal nu denken dat het vol staat met violen. Dat is allerminst waar, ze spelen in slechts een paar van de songs een prominente rol. Maar de spaarzame aanwezigheid is voor mij een cruciale factor. Dat de kunsten van componist Will Cazoneri niet continu worden ingezet, maakt Swoon alleen maar interessanter. Op alle songs geeft Silversun Pickups een halve tot hele minuut de ruimte aan de muziek om zijn ding te doen, zonder de inmenging van Brian Aubert zijn stem. Als die invulling steeds van de hand van Cazoneri zou komen, zou dat de dynamiek niet ten goede komen. Het zou gaan vervelen. Dat soms de gitaren en drums vrij spel hebben op bijvoorbeeld Growing Old Is Getting Old, Sort Of en Panic Switch verhoogt het luisterplezier. Elke keer zit er zo’n passage in waarin de band zich even helemaal kan laten gaan, en elke keer is het schitterend.

Er zullen ongetwijfeld talloze redenen zijn waarom anderen deze keuze onbegrijpelijk vinden. Er zijn vast tig platen beter geproduceerd. Albums met mooiere teksten, meer vernieuwing, verrassing, uitdaging, variatie, een betere zanger of sound. Ik ben het waarschijnlijk ook in een aantal gevallen met ze eens. Het is ook zeker niet dat ik zeg dat ik dit het beste album ooit is, maar het is wel mijn favoriet. Want zodra de solo op slottrack Surrounded in gang wordt gezet, verdwijnen al die aanmerkingen als sneeuw voor de zon. Dan ben ik bevangen door de muziek, zit ik met oogkleppen op vastgeroest aan mijn hype en of het nu daadwerkelijk de perfectie benadert, is geen vraag die mij serieus kan boeien. Wat dat betreft heb ik als het op Swoon aankomt met recht een plaat voor mijn kop

Enthousiaste recensenten en spotters gezocht voor Nieuweplaat