‘Ik ben 63. Het einde komt langzaam dichterbij. Ik kan het me echt niet meer veroorloven om fouten te maken.’ Gary Numan legt zichzelf in een interview met onze site bijzonder veel druk op voor zijn nieuwe album Intruder. Dankzij al zijn ervaring weet de invloedrijke elektropoppionier overtuigend met deze druk om te gaan.
Hoe kijkt de aarde naar ons en de manier waarop wij met onze planeet omgaan? Op die vraag is Intruder gestoeld. Alleen al de songtitels maken duidelijk wat het antwoord hierop is. Betrayed, I Am Screaming, Intruder, Saints And Liars: Numan maakt zich duidelijk zorgen over de staat van de aarde en is niet bang om forse kritiek los te laten op de mensheid. De Brit houdt ons zo een confronterende en indringende spiegel voor. Het is soms ongemakkelijk om naar Intruder te luisteren, maar juist dat ongemak maakt het album extreem krachtig. Muziek die aanzet tot nadenken.
Numan laat de aarde niet alleen kritiek leveren, de planeet komt ook in actie. Vergelding voor de manier waarop de bewoners haar behandelen. Dit terugvechten komt het duidelijkst aan het licht in The Gift. Wat dat presentje is? ‘Do you like the gift I made for you […] it’s made to take your breath away.’ Juist: Covid-19. Al ver voor de coronacrisis had Numan het idee van een virus als ‘terugvechtmiddel’, dus toen zijn fantasie plotseling werkelijkheid werd, was het onvermijdelijk om de pandemie in het album te verwerken. The Gift klinkt bijzonder dreigend en ongelooflijk krachtig. Dat is met name te danken aan de bijdrage van Görkem Şen. De Turkse muzikant geeft de track met zijn yaybahar – een instrument dat hij zelf heeft ontwikkeld – een extra mystieke sfeer.
De zwaar atheïstische Numan ziet op Intruder zijn kans schoon om religie een flinke veeg uit de pan te geven. Gelovigen verschuilen zich in zijn ogen te veel achter hun God als excuus om de aarde te verwaarlozen. In titeltrack Intruder – een zware industrial-track met moddervette synths – zingt Numan: ‘You can whisper your Lord’s Prayer/And pretend that it matters/But don’t you wish you’d just listened more?’ Met Saints And Liars wordt de religiekritiek nóg forser. ‘Can I trust you to keep a secret?/I have laughed in the face of God’, bijt de aarde ons toe. Saint And Liars is een indrukwekkende track die erg vertrouwd klinkt. Niet zo gek, want de song komt wel heel erg overeen met The Promise, een nummer afkomstig van Numans vorige album Savage: Songs From A Broken World uit 2017.
Het dystopische thema van Intruder is zwaar en bij vlagen bijzonder confronterend. Toch ontstaat nergens het gevoel dat je als luisteraar een uur lang met opgeheven vinger wordt toegesproken door een strenge schoolmeester. Juist door het perspectief naar het gezichtspunt van de aarde te verplaatsen, zorgt Numan dat Intruder nooit belerend wordt. Bovendien is de kwaliteit van nummers als The Chosen en Now And Forever van zichzelf al bijzonder hoog, zodat je soms ook gerust de boodschap even naast je neer kunt leggen en ‘gewoon’ naar goede muziek kunt luisteren.
Gary Numan durfde zichzelf in gesprek met Nieuweplaat een betere songwriter te noemen dan ten tijde van wereldhits als Are ‘Friends’ Electric? en Cars. Nummers die net zoveel wereldwijde impact zullen hebben, zijn er op Intruder niet te vinden. Maar over de breedte van het album heeft Numan zichzelf andermaal overtroffen. Intruder intrigeert, verontrust en steekt. ‘I don’t wanna fuck up now’, aldus de pionier over zijn nieuwe plaat. En dus doet hij dat ook niet.
