Popmuziek is al decennia geleden opgehouden enkel voor de jeugd te zijn. Van tijdelijke verstrooiing voor tieners is het in meerdere opzichten een volwassen bedoening geworden. Jeugdidolen uit de jaren zestig, zover nog niet overleden, maken nog steeds muziek. Een deel herhaalt zichzelf in het Gouwe Ouwe circuit, maar hiertegenover staan bands als The Rolling Stones, of artiesten als Bob Dylan. De frequentie waarop nieuw werk verschijnt is wat afgenomen, maar wat uitgebracht wordt blijkt vaak nog verrassend relevant. Het laatste album van Leonard Cohen, vlak voor zijn dood, de recente cd’s van Paul Simon of Paul McCartney. Allemaal popmuziek die je niet had willen missen.
Marianne Faithfull past in meerdere opzichten in dit rijtje. Haar carrière omspant nu ruim vijftig jaar, begonnen in de jaren zestig toen zij ontdekt werd door de manager van The Rolling Stones: Andrew Loog Oldham. Grote bekendheid volgde toen zij in de jaren daarna de geliefde van Mick Jagger werd. Muzikaal had ze haar comeback in 1979 met de song Broken English van het gelijknamige album. De afgelopen decennia bleef er met regelmaat nieuw werk verschijnen. Buiten haar muziek trok ze een nieuw publiek door haar prachtige vertolking van Maggie in de film Irina Palm uit 2007, hoewel haar bescheiden carrière op het witte doek al teruggaat naar de jaren zestig.
Ondanks meerdere geruchten dat ze met pensioen zou gaan, ligt er weer een nieuwe plaat, Negative Capability. Faithfull’s typische stem heeft eenzelfde, diepe, gruizige sound als Tom Waits en de al eerder genoemde Leonard Cohen. De echo van een doorleefd bestaan, gedrenkt in sigaretten en whiskey. Dit nieuwe album is geproduceerd door Rob Ellis en Warren Ellis. Zij schreef zelf de meeste teksten, bijgestaan door gastmuzikanten die tevens meeschreven, zoals Nick Cave, Mark Lanegan en Ed Harcourt.
Negative Capability is in hoge mate autobiografisch waarbij het verlies van oude vrienden en eenzaamheid centraal staan. Dit laatste komt sterk naar voren in Loneliest Person, waar zij dit onverbiddelijk bezingt; ‘You might be the loneliest person in the world/You’ll never be as lonely as me’. In Born To Live eert ze haar vorig jaar overleden vriendin Anita Pallenberg, die zij al kent uit haar wilde jaren met de Rolling Stones. Anita was destijds de vriendin van Keith Richards.
Het is niet enkel introspectie, actuele gebeurtenissen worden ook bezongen. Het nummer They Come At Night, samen geschreven met Mark Lanegan, handelt over de terroristische aanslagen in Parijs in 2015, waar 130 doden en ruim 350 gewonden vielen. Een grimmige song qua tekst en muziek, het raakt aan het doordringende en dreigende geluid van Iggy Pop’s album The Idiot uit 1977. Op het album staan ook enkele covers van eigen werk. Haar eerste hit uit 1964, As Tears Go By, is afgestoft en past qua thematiek zelfs beter bij de gerijpte Marianne van nu, dan bij het tienermeisje van toen. De Bob Dylan song It’s All Over Now, Baby Blue krijgt nieuwe laag in haar verstilde vertolking. De verstokte Dylan fan zal ze er echter niet mee overtuigen.
Met Negative Capability heeft Marianne Faithfull een stemmige kwaliteitsplaat afgeleverd, spaarzaam geproduceerd met een mooie rol voor de piano. De sfeer is eerder melancholiek dan somber, het is zeker geen schijf om je dag schaterlachend te beginnen. Rustig, haast traag, ontvouwen de nummers zich en ze blijken bij meerdere beluistering steeds meer diepgang te krijgen. Een plaat waarbij het absoluut niet stoort als gure herfstregens tegen je ramen slaan, terwijl de raspende stem van Marianne door je speakers fluistert. Tijd voor reflectie op je aards bestaan.
