Het vijftiende album van de Texaanse band ZZ Top, met de veelzeggende titel Raw, is op een bijzondere wijze tot stand gekomen. In 2019 verscheen er op streamingsplatform Netflix een documentaire van de hand van Banger Films over ZZ Top. Deze anderhalf uur durende documentaire, met de titel ZZ Top: That Little Ol’ Band From Texas, vertelt het verhaal hoe de drie leden – Billy Gibbons, Dusty Hill en Frank Beard – in een tijdsbestek van ruim vijftig jaar zijn uitgegroeid tot een van de meest geliefde bands ter wereld.
Banger Films nodigde ZZ Top uit om naar Gruene Hall in Texas te komen voor een fotoshoot. Maar het sluwe Banger Films had in deze voormalige danslocatie de muzikale uitrusting van de band klaargezet in de verwachting dat als de leden de instrumenten zouden zien staan, ze de verleiding niet zouden kunnen weerstaan om met elkaar muziek te gaan spelen. En dat gebeurde dus ook. De opnames die toen werden gemaakt waren reeds te zien in de eerdergenoemde documentaire. Twaalf van de tracks die in Gruene Hall werden gespeeld zijn nu, drie jaar later, uitgebracht als album met de veelzeggende titel Raw.
Op Raw horen we ZZ Top spelen alsof het twee generaties in één is. Enerzijds de ZZ Top uit 1969 die simpelweg muziek wil maken en daar hoorbaar, vol overgave en jeugdige energie van geniet. Anderzijds de ZZ Top uit 2019 die de rust en ontspanning van decennialange levenservaring en vriendschap voelbaar maakt. Niet door liedjes te spelen, maar door gezamenlijke herinneringen te spelen. Met elkaar, voor elkaar.
Raw doet bijna voyeuristisch aan. Als luisteraar ben je getuige van iets wat eigenlijk helemaal niet voor jouw oren bedoeld is. Het zijn de klanken van vriendschapsintimiteit die niet aan jou gericht zijn, maar te aantrekkelijk klinken om bij weg te lopen. Dat gevoel van voyeurisme wordt nog eens versterkt door de aanwezigheid van zanger en bassist Dusty Hill. Hij weet op dat moment niet wat wij nu wel weten; dat het zijn laatste ZZ Top-opname zal worden. Hij overleed in 2021.
De twaalf tracks op Raw vormen een bloemlezing uit de discografie van ZZ Top. De doorwinterde fan zal de tracks bij elke eerste noot meteen herkennen, maar ook voor de niet-fan is er veel om van te genieten. Bijvoorbeeld het bijna tot in de perfectie uitgebalanceerde geluid. De zware gitaar knauwt en gromt als nooit tevoren, de basgitaar is loodzwaar en vol en het slagwerk timmert en beukt direct je trommelvliezen tegemoet. De titel van het album doet zich hiermee eer aan.
Een track als Gimme All You Lovin’, klinkt in deze setting opeens veel minder gelikt. Eerder vuig en vurig, waardoor het na bijna veertig jaar grijsdraaien ineens een nieuwe lading energie lijkt te ontplooien. Blue Jean Blues wordt iets sneller gespeeld dan het origineel, maar doordat het tevens is gestript, komt de puurheid van de blues veel sterker tot zijn recht dan voorheen. ‘I done ran into my baby and fin’lly found my old blue jean.’ Zo voelt het hele album. Alsof het speciaal voor jou (voor)gedragen is. En niets draagt zo lekker als je eigen, oude versleten spijkerbroek, waarop elke vlek een verhaal vertelt. In het slotakkoord Tube Snake Boogie willen de drie bandleden nog één keer alles geven, als een wielrenner die de top van de Mont Ventoux nadert en in de slotkilometer alle remmen losgooit. Pure, rauwe Texaanse passie. Wat een genot!
Met Raw bewijst ZZ Top – evenals bands als Rolling Stones, KISS, Chicago en Eagles – dat je ook na vijftig jaar betekenisvol onderdeel kunt zijn van de muziekindustrie. ZZ Top is met recht lid van het gilde van grootmeesters in muzikale alchemie.
