In Memoriam – Terry Hall (1959-2022)

Op 63-jarige leeftijd is Terry Hall, zanger en frontman van The Specials, na een kort ziekbed overleden. The Specials-bassist Horace Panter maakte vlak na het overlijden van Hall bekend dat hij het gevecht met alvleesklierkanker had verloren. Terwijl er mooie plannen lagen om met een deel van The Specials een reggaealbum op te gaan nemen. Een plan dat door corona al twee jaar in de kast lag en deze herfst had moeten plaatsvinden, ware het niet dat hier door de ziekte van Hall een tijdelijke streep werd gezet. Tijdelijk is helaas eeuwig geworden. Too Much Too Young.

In 1979 bestormde The Specials de Engelse en vervolgens Nederlandse hitlijst met Gangsters, een aanstekelijk skanummer. Deze Britse opleving van de oorspronkelijk uit Jamaica afkomstige muziekstroming kreeg snel voet aan de grond tussen de punk en opkomende new wave. Hoewel de reggae van Bob Marley & The Wailers mij thuis met de paplepel door mijn moeder werd ingegoten, was ska voor mij een nieuw fenomeen. Maar Gangsters werd bij eerste luisterbeurt gelijk een van mijn favoriete tracks. Vrolijke en zeer dansbare muziek, die iets nieuws bood naast de Top 40 disco en rock op de radio en tv. Dat de muziek niet alleen vrolijk was, maar ook tekstueel maatschappelijk zeer relevant, werd mij pas wat later duidelijk. Vooralsnog was het vooral genieten van The Specials en in hun kielzog Madness, The Selecter en The (English) Beat.

Terry Hall was in zijn geboortestad Coventry al vanaf de jaren zeventig met verschillende bandjes in de weer. Eerst met The Squid, daarna met The Hybryds, die band werd omgedoopt tot The Coventry Automatics, vervolgens tot Special AKA Coventry Automatics, om uiteindelijk te eindigen met waar het ska-avontuur begon: The Specials. Bij platenmaatschappij Chrysalis Records, die Gansters uitbracht, kreeg Hall de mogelijkheid om een eigen platenlabel te starten. Dit werd het iconische 2 Tone Records, herkenbaar door de zwart-wit geblokte hoesjes van de singles, veelal voorzien van zwarte figuurtjes met pork pie hoedjes. In hetzelfde jaar dat Gangsters uitkwam werd het titelloze debuutalbum opgenomen, methierop eigen werk en bewerkingen van oude reggae/ska tracks uit Jamaica.

Coventry was een van de vele Engelse steden waar een behoorlijk aantal immigranten uit de (voormalige) Engelse ‘West Indish’ koloniën, oftewel de Caribische eilanden, woonde . Groot Brittannië was in die jaren politiek en maatschappelijk enorm onrustig met rassenrellen in ondermeer Brixton, mijnwerkersstakingen en het neoliberale beleid van de Tories onder leiding van Margaret Thatcher. Muzikaal gezien werden kunst en politiek in de punkbeweging al enige tijd vermengd, de skabeweging zette dit onder de vlag van het 2 Tone label voort.

2 Tone stond ook voor de mix van witte en zwarte muzikanten. Hoewel veel skamuzikanten en fans als skinheads door het leven gingen, waren zij politiek geheel tegengesteld aan de skinheads van het extreemrechtse National Front. Het kwam bij concerten van The Specials vaak tot een gewelddadig treffen tussen beide uitersten. In 1980 kwam het tweede album More Specials uit met ondermeer de single Ghost Town, waarop de afbraak van Engeland werd bezongen. De single deed het wederom goed in de hitparade en houdt nog steeds een prominente plek in mijn singlebak bezet.

Na twee albums hielden Terry Hall, Lynval Golding en Neville Staple het voor gezien met The Specials, en startten ze een nieuwe band, Fun Boy Three. Een band die gelijk succesvol bleek, onder meer door hun hit met Banamarama: It Ain’t What You Do It’s The Way You Do It. De gedrevenheid en het wat nasale stemgeluid van Hall blijven kenmerkend. In 1984 was de koek op en start Hall zijn volgende band The Colourfield, die het twee albums zou volhouden.

Terry Hall bleef ook na het uiteenvallen van The Colourfield actief in de muziek, met veel verschillende projecten en samenwerkingen. In 2008 kwamen The Specials weer bij elkaar voor een reünie, iets wat Hall lange tijd niet zag zitten. Deze hernieuwde samenwerking leidde elf jaar later tot het derde album Encore. Veertig jaar na het debuut was er dus weer nieuw werk, dat wederom goed ontvangen werd. Hall was nog immer de wat chagrijnige, weinig lachende frontman, hoewel een stuk meer ontspannen dan in de eerste jaren van The Specials. Zijn norse en weinig toegankelijke houding in die tijd heeft hijzelf treffend uitgedrukt in een veel aangehaald citaat van hem: ‘Mensen die mij niet kennen denken dat ik depressief ben. Mensen die mij wel kennen weten dat ik depressief ben.’

Terry Hall heeft met The Specials, zijn andere bands en vooral zijn 2 Tone Records een zeer belangrijke rol gespeeld in het poplandschap van de afgelopen veertig jaar. Ska is in de Westerse wereld door hem op de kaart gezet en is voor vele bands een inspiratie gebleken, denk bijvoorbeeld aan No Doubt of een band als Doe Maar. In politieke zin heeft Hall met zijn muziek veel luisteraars bewust gemaakt, maar in zijn eigen woorden is de Britse samenleving helaas nog steeds gigantisch verdeeld. Terry Hall heeft mij vooral de kracht van muziek laten zien, waarbij maatschappelijk bewustzijn uitstekend te combineren is met ongebreideld plezier op de dansvloer of in de mosh pit.